B12 Vitamini (Kobalamin) | Yararları | Fazlalığı | Eksikliği | Yan Etkileri | Besin Kaynakları ve Takviyesi

B grubu vitaminlerin içinde en kompleks yapıya sahip olan vitamin B12 vitaminidir. Suda ve alkolde çözülen bir vitamin olmakla beraber yüksek ısıya alkali ortama ve aside karşı dayanıksızdır. Yapısında kobalt bulunması nedeniyle B12 vitamini ‘kobalamin’ olarak da adlandırılmaktadır.

B12 vitamini hakkında daha fazla bilgi için ilgili sayfamızı ziyaret edin.

B12 vitamini nedir?

B grubu vitaminlerin içinde en kompleks yapıya sahip olan vitamin B12 vitaminidir. Suda ve alkolde çözülen bir vitamin olmakla beraber yüksek ısıya alkali ortama ve aside karşı dayanıksızdır. Yapısında kobalt bulunması nedeniyle B12
vitamini 'kobalamin' olarak da adlandırılmaktadır. İlk olarak 1948 yılında izole edilen Vitamin B12, ‘pernisiyöz anemi’yi
durduran vitamin olarak tanımlandı. B12 vitamini kobalt içerdiği için parlak kırmızı kristal yapısındadır. B12 vitamini, DNA sentezi, eritrosit üretimi ve miyelin kılıf sentezi gibi birçok olayda folik asitle birlikte çalışmaktadır. Suda çözünen diğer vitaminlerin aksine B 12 vitamini karaciğer, böbrek ve diğer dokularda depolanabilmektedir.

B12 Vitamini faydaları ve görevleri nelerdir?
  • Eritrosit ve DNA üretimi için gereklidir.
  • Megaloblastik anemiyi (B12 ve folik asit eksikliğine bağlı bir anemi türü) önlemek için gerekli olup, eritrosit üretiminde folik asitin (B9) düzenlenmesine ve demirin kullanılmasına yardımcı olur.
  • Sindirim sistemi, protein sentezi, yağ ve karbonhidrat metabolizması için gereklidir. Karbonhidratları vücuttaki
    kullanılabilir glikoza dönüştürerek enerji seviyelerinin korunmasına yardımcı olur.
  • Sağlıklı gebelik için gerekli olup, folik asit ile doğum defektlerini önlemede önemli bir rol oynar.
  • Bellek kaybını önler ve nörodejeneratif hastalık riskini düşürür.
  • Sinirsel iletişim hızını artırır ve sinir sisteminin düzgün işlevine yardım eder.
  • Homosistein seviyelerini düşürerek kalp sağlığının korunmasında rol oynar.
  • Hücre çoğalmasındaki rolü ile sağlıklı ciltler ve saçlar için gereklidir.
  • Kanserin Önlenmesine Yardımcı Olabilir.
B12 vitamini temel kullanım alanları nelerdir?
  • AIDS tedavisine destek olarak,
    “B12 vitamini in vitro olarak HIV replikasyonunu azaltabilmektedir. HIV tedavisinde B 12 vitamini, umut vaat
    etmektedir.”
  • Alzheimer hastalığı ve yaşlılarda mental fonksiyonlarda bozulmayı düzeltmeye destek olarak,
    “Bir çalışmada, B12 eksikliğine bağlı mental bozukluğu gelişenlerin %61’inde tedavi ile tam düzelme saptanmıştır.”
  • Astım tedavisine destek olarak,
    “Bir çalışmada astımlı çocuklara haftalık 1 mg intramüsküler B12 yapıldığında, anlamlı düzelme olduğu görülmüştür. 20 hastanın 18’inde daha az solunum çabası ve iştah, uyku ve genel durumda düzelme saptanmıştır.”
  • Depresyon tedavisine destek olarak,
  • Diyabetik nöropati tedavisine destek olarak,
  • Düşük sperm miktarlarını artırmaya destek olarak,
  • Multıpl skleroz tedavisine destek olarak,
  • Tinnitus tedavisine destek olarak,  …kullanılmaktadır
B12 vitamini eksikliği ve sağlığa etkileri

Suda çözünen diğer vitaminlerin aksine B 12 vitamini karaciğer, böbrek ve diğer dokularda depolanabilmektedir. Bu yüzden, B12’den fakir diyetle beslenenlerde veya intrensek faktör sentez eksikliği olanlarda, 5-6 yıla kadar
B12 semptom ve bulguları gelişmeyebilir.
Eksikliğinde,

  • Pernisiyöz Anemi' adı verilen bir kansızlık türü oluşur.
  • Sinir sistemi bozukluklarına ve yorgunluğa neden olur.
  • Kol ve bacaklarda uyuşma duyu azalması görülür.
  • Unutkanlığa neden olur.
  • Zayıflık, yorgunluk veya başın çarpıklığı,
  • Kalp çarpıntısı ve nefes darlığı,
  • Soluk cilt,
  • Tatlı dil,
  • Kabızlık, ishal, iştah kaybı veya gaz,
  • Uyuşukluk veya karıncalanma gibi sinir problemleri, kas güçsüzlüğü ve
    yürüme sorunları,
  • Görme kaybı,
  • Depresyon, hafıza kaybı veya davranış değişiklikleri gibi zihinsel sorunlar
    görülebilir.
B12 vitamini fazlalığı, yan etkileri ve etkileşimleri

B12’ye bağlı açık bir toksisite bildirilmemiştir. Kimyasal reaksiyonlarda B12 vitamini, folik asidi tekrar aktive etmekle görevlidir. Sınırda folat eksikliği olanlarda, B12 eksikliği, folat yetmezliğine yol açabilir. Yüksek doz folik asit
alımı, B12 eksikliğini gizleyebilir. Çünkü folik asit; eritrositteki değişikleri önleyebilirken, beyindeki B12 eksikliğini düzeltemez. B12 melatonin sekresyonunu etkilemektedir. Yaşlılardaki düşük melatonin seviyesinin nedeni, B12 eksikliği olabilir. B12 tedavisi melatonin sekresyonunu düzelterek uyku ritim bozukluklarının tedavisinde güzel bir seçenek olmaktadır.

B12 vitamini besin kaynakları ve takviyesi

B12 vitamini sadece hayvansal gıdalarda bulunur. En zengin kaynaklar; karaciğer ve dalaktır. Ayrıca, yumurta, balık, peynir ve et de B12 açısından zengindir. Vejeteryanların diyetine, B12 vitamini eklemesi önerilir.

B12 vitamini hakkında daha fazla bilgi için ilgili sayfamızı ziyaret edin.